Sáng 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề và chất vấn.

Đề cập đến lĩnh vực giáo dục, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết chất lượng, trình độ giáo dục các cấp học được cải thiện; mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp đã được sắp xếp; tăng cường khả năng tự chủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình (Ảnh: Phạm Thắng).

Tuy nhiên, theo ông Bình, chất lượng giáo dục chưa đồng đều giữa các vùng miền; tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ diễn ra phổ biến, nhất là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tại nhiều địa phương chưa đáp ứng yêu cầu; việc thực hiện tự chủ đại học còn gặp khó khăn; chất lượng, hiệu quả đào tạo của nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp còn thấp.

Báo cáo thẩm tra cũng nêu rõ vấn đề bạo lực học đường, bệnh thành tích, hình thức, sự thiếu trung thực trong giáo dục chưa được khắc phục triệt để. Những biểu hiện hành vi lệch lạc, thiếu chuẩn mực trong giao tiếp, ứng xử của một bộ phận học sinh đã ảnh hưởng xấu đến môi trường giáo dục, sự phát triển toàn diện của học sinh.

Góp ý thêm vào lĩnh vực giáo dục, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh đây là lĩnh vực nổi lên nhiều vấn đề và được xã hội rất quan tâm.

Ghi nhận Bộ Giáo dục và đào tạo đã giải quyết nhiều vấn đề, song ông Vinh chia sẻ băn khoăn về việc xây dựng văn hóa học đường. Theo ông, đây là vấn đề liên quan đến giáo dục đạo đức, lối sống.

Dù việc này đã được triển khai, ông Vinh nhấn mạnh cần nghiêm hơn trong câu chuyện giáo dục đạo đức cho học sinh.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh (Ảnh: Phạm Thắng).

“Chúng ta nên kiên trì việc xây dựng văn hóa học đường. Hiện nay chúng ta xây dựng theo hướng giáo dục học sinh nhưng không xử lý, xử phạt mà thuần túy nhắc nhở. Trong xã hội bao giờ cũng có người này người kia, nếu chỉ thuyết phục thì có hiệu quả không? Giáo dục trong trường học không thành công sau này ra ngoài xã hội sẽ có tác động”, ông Vinh đặt vấn đề.

Nhấn mạnh quan điểm bảo vệ trẻ em, bảo vệ học sinh, song ông Vinh cho rằng phải có cách đối xử phù hợp nhất. “Với những việc học sinh đã có sự lệch chuẩn rất lớn, nếu chỉ dùng những biện pháp nhẹ nhàng thông thường thì rất khó”, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội nêu quan điểm.

Liên quan vấn đề về giáo dục phổ thông, theo ông Vinh, cũng có khá nhiều vấn đề, điển hình là tình trạng thừa - thiếu giáo viên hay mục tiêu kiên cố hóa trường học. Những việc này cần giải quyết bằng biện pháp dài hạn, theo lời ông Vinh.

Ông nhận định ngành giáo dục có thuận lợi rất lớn khi Bộ Chính trị vừa ban hành nghị quyết về đột phá phát triển trong lĩnh vực này, trong đó có giải pháp đầu tư kiên cố hóa trường học, xây dựng trường bán trú, nội trú ở các tỉnh biên giới.

Hay câu chuyện giải quyết thừa - thiếu giáo viên, trước đây nói vướng về thể chế, nhưng nay, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội nhấn mạnh Luật Nhà giáo đã được ban hành cùng 3 luật về giáo dục, nêu rõ quyền nhân sự đã giao cho ngành giáo dục nên giờ không thể nói vướng do thể chế, cần có giải pháp tập trung xử lý.

Phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 23/9 (Ảnh: Phạm Thắng).

Về dạy thêm, học thêm, Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh cho biết Bộ Giáo dục đã có thông tư riêng quy định nội dung này, trong năm đầu tiên đã thực hiện tốt nhưng cũng còn nhiều ý kiến khác nhau, nên cần lắng nghe thêm từ thực tiễn để nghiên cứu.

Cho rằng tình trạng dạy thêm, học thêm đã giảm, nhưng ông Vinh nói việc này lại được chuyển từ hình thức này sang hình thức khác. “Vì thế, cần quan tâm xử lý việc này cho tốt, phải có giải pháp căn cơ hơn gắn với việc khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục”, ông Vinh góp ý. Theo ông, cần xử lý từ chuyện tổ chức dạy học trong trường, phương pháp thi và đánh giá học sinh.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội nhấn mạnh kỳ thi THPT rất quan trọng khi vừa đánh giá một giai đoạn đào tạo của học sinh, vừa đánh giá chất lượng giáo dục của cơ sở giáo dục để tìm ra khiếm khuyết và xử lý. Vì thế, ông Vinh đề nghị tiếp tục quan tâm vấn đề này.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 19 về khen thưởng và kỷ luật học sinh. Theo đó, từ ngày 31/10, nếu vi phạm kỷ luật, tùy mức độ, học sinh bậc tiểu học bị nhắc nhở hoặc yêu cầu xin lỗi. Học sinh cấp THCS, THPT bị nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm.